Samenvatting

In deze whitepaper worden de resultaten van het actieonderzoek naar de mogelijkheden en kansen voor Community Land Trusts (CLT) in Amsterdam. Het geeft inzicht in de ontwikkeling van een CLT in de Bijlmer, de mogelijke invloed ervan en biedt concrete vervolgstappen.

Betaalbaar wonen in verbondenheid met de buurt. Deel uitmaken van een wijk, banden met andere buurtbewoners opbouwen, en je buurt zien groeien met grote bedrijvigheid. Dit is geen vanzelfsprekendheid voor een groot aantal mensen in Amsterdam. Mensen met lage inkomens worden gedurende afgelopen 20 jaar ‘weggedrukt’ uit de stad, ze kunnen niet kiezen waar en of met wie ze wonen.

De Bijlmer blijft qua leefbaarheid achter bij het niveau van de stad, en dit geldt ook voor de sociale en economische emancipatie van haar bewoners. In Amsterdam is veel aandacht voor betaalbaar wonen, maar er wordt nog weinig vanuit het perspectief van bewoners van een wijk evenals mét die bewoners naar dit vraagstuk gekeken.

In verschillende landen wordt het Community Land Trust model ingezet als een manier om langdurige betaalbare woningen en buurt-faciliteiten te realiseren, speculatie tegen te gaan en zo te bouwen aan gewortelde communities met een verzekerde collectieve toekomst. In de meeste gevallen gebeurt dit door grond in gezamenlijk eigendom te nemen (als ‘commons’) en condities op te stellen die zorgen voor duurzaam en sociaal gebruik ervan. Deze condities worden door de betreffende community zelf opgesteld en (in de tijd) vernieuwd.

De afgelopen 2 jaar is samen met bewoners en ondernemers uit de H-Buurt gewerkt aan het onderzoeken van de mogelijkheden van en de behoeften met betrekking tot écht meedoen in gebiedsontwikkeling, hoe CLT's hier aan bij kunnen dragen en zijn de eerste stappen gezet tot de realisatie van een CLT in de Bijlmer. De uitwerking van de CLT is een manier van ontwikkelen, waarbij gebruik wordt gemaakt van in Amsterdam bekende zelfbouw ontwikkelmodellen Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) en Wooncoöperaties. Anti speculatie en het belang van lokale stakeholders en bewoners is hier verankerd in de juridische, financiële en organisatorische opzet.

Op dit moment hebben in de Bijlmer ruim 80 bewoners en - de sinds 2005 opererende buurtorganisatie Maranatha Community Transformation Centre, zich verenigd in een CLT buurtvereniging. De CLT buurtvereniging zet zich in om een waardevol, open en democratisch buurtplatform te zijn voor gebiedsontwikkeling. Ze behartigt de belangen van de buurt en de toekomstige CLT-bewoners. Vervolgstappen zijn de zoektocht naar een mogelijkheid om de eerste CLT woningen en buurtfaciliteiten te realiseren. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het integreren van circulaire gebiedsontwikkeling met de principes van CLT en is CLT Bijlmer partner van Europese netwerk van CLT’s (SHICC: Sustainable Housing for Inclusive and Cohesive Cities) om lessen over en weer te delen.

Lees verder: